Duurzame landbouw met een trekker op waterstof

6 Minuten
Akker met plantjes

Er is nog veel te winnen in het efficiënter en meer duurzaam maken van de landbouw. Hier wordt op allerlei vlakken aan gewerkt. Paul van Ham ontwikkelde met zijn bedrijf H2Trac een trekker op waterstof. De enorme trekker met hoge wielen zou niet misstaan op een Monstertruck racebaan. Maar vergis je niet; hij is wendbaar, makkelijk in gebruik en misschien wel een van de hoofdrolspelers in het verduurzamen van de landbouw.

Trekker op waterstof

Bodemverdichting
Bodemverdichting is een groot probleem op de akkers. Het is een vorm van bodemdegradatie waarbij de structuur van de bodem verloren gaat, doordat de bodem steeds weer wordt samengedrukt door zware machines en tractoren. Het leven gaat uit de grond, biodiversiteit vermindert en de uitwisseling van CO2 en zuurstof gaan een stuk trager dan bij gezonde bodems. ‘’Voor dit probleem is al langer aandacht’’, vertelt Paul.

‘’Toen het GPS-Systeem op de markt kwam, konden boeren bijvoorbeeld exact zien waar ze al gereden hadden. Zo konden ze steeds precies dezelfde paden gebruiken en bleef de grond in het midden van die paden onbereden en goed voor plantengroei. Maar omdat gewone tractoren heel smal zijn, zou je heel veel rijpaadjes nodig hebben waardoor er toch nog veel bodem verloren gaat. Ik zag waar de boeren behoefte aan hadden en ik ben een techneut dus ik dacht: dit moet toch beter kunnen? Zo ontstond de eerste trekker met verstelbare brede spoorbreedte.’’

Akker met plantjes

Model 1, 2 en 3
Het eerste model dat H2Trac ontwikkelde, had een hybride aandrijving met een batterij en een diesel aggregaat. Deze scoort goed op punt van bodemverdichting, maar de uitstoot is nog steeds een ding. ‘’Volledig elektrisch op batterijen is niet mogelijk. Een tractor rijden kost ontzettend veel energie. Net zoveel als een auto die continu optrekt. Als je dit dan vergelijkt met een Tesla; een Tesla kan 400 kilometer rijden, maar als die alleen maar optrekt, komt de auto ook niet verder dan 80 kilometer.

De grote dure en zware batterijen zouden dus vaak moeten worden opgeladen. Je krijgt dan of ontzettend veel batterijen, wat niet heel praktisch is op een tractor, of je moet veel oplaadpunten hebben om de batterij op te laden. Ook dat is midden op een akker niet erg handig.

Realisatie waterstoftrekker
Het nieuwe model, een tractor op waterstof, stond al een tijd op het verlanglijstje van Paul. Maar om dit te realiseren waren er een aantal dingen nodig. Zo moest er een partij zijn die voor een redelijke prijs een waterstofsysteem kon leveren dat ook nog in de trekker past. Maar er moest ook een boer (klant) zijn die de trekker op waterstof zou willen aanschaffen. ‘’Het idee lag er dus al even. Maar toen ik in contact kwam met Tom Saat van de Stadsboerderij Almere én we een geschikte leverancier voor een systeem vonden, kwam er vaart in.’’

De Stadsboerderij in Almere is een groot bedrijf met akkerbouw, groenteteelt én koeien. Het hele bedrijf wordt op milieuvriendelijke wijze beheerd. De boerderij wil zelfvoorzienend zijn (echte kringlooplandbouw) en zo schoon en zuiver mogelijk boeren. ‘’Een grote systeemfout op de boerderij was het dieselverbruik van de trekkers. Dit gaat de waterstoftrekker nu verhelpen. Als het allemaal volgens planning gaat, rijdt hij vanaf April over de akkers van de stadsboerderij.’’

Trekker op waterstof zijkant

Groen opwekken
Waterstof kan op verschillende manieren worden opgewekt. Groen is natuurlijk de beste optie voor het milieu. In Almere wordt waterstof straks op een groene manier opgewekt, vertelt Paul. ‘’Flevoland is rood op de kaart van TenneT, dat betekent dat het net er vol is. Tom en Tineke van Stadsboerderij Almere hebben een buurman met een veld vol zonnepanelen. Tom heeft geregeld dat hij met de stroom van de buurman waterstof kan maken. Dit slaat hij dan op en daar kan hij zijn tractor mee vullen. Helemaal groen dus. Er zijn natuurlijk ook nog maar weinig waterstofstations in Nederland. In Arnhem hebben we er een op IPKW, maar als we willen dat mensen op waterstof gaan rijden moeten er meer komen. Deze boer wil dan ook een tankstation maken voor waterstof, zodat mensen weer op een nieuwe plek terecht kunnen als ze waterstof willen tanken. Zo wordt het weer een stukje toegankelijker.’’

Duurzame energie op IPKW Arnhem

‘’IPKW straalt uit dat mensen hier met nieuwe dingen bezig zijn’’

Toen ik het een kantoor en werkplaats nodig had om deze trekkers te gaan bouwen, tipte iemand mij dat IPKW een goede locatie zou zijn om te starten. Ik ben er gaan kijken en het voelde inderdaad direct goed. Er zitten hier zoveel partijen die met van alles bezig zijn rondom waterstof en energie. En een trekker alleen is niet genoeg, er moeten ook partijen zijn die de waterstof kunnen leveren. Al die samenwerkingen vinden we hier op IPKW. Deze plek straalt uit dat mensen hier met nieuwe dingen bezig zijn. Dat geeft veel energie.

Herinrichting landbouw
Duurzame landbouw is enorm belangrijk als we de klimaatdoelen willen halen. Rijdt er over tien jaar op iedere akker een trekker op waterstof? ‘’ Wie weet. Om met zo’n trekker te gaan rijden, moeten boeren op hun bedrijf nog wel de waterstof organiseren. En daar komen in het begin natuurlijk veel kosten bij kijken. Het is een grote stap, maar uiteindelijk levert het echt meer op. Voor het milieu én voor de boer. Ik zou het fantastisch vinden om een fabriek op te zetten waar 100 machines gebouwd kunnen worden. Dat alle boeren dit gaan doen!’’

Het idee van Paul maakt landbouw een stuk stabieler. Het zorgt voor gezondere grond, minder plagen en zero-stikstofuitstoot. Dit draagt allemaal bij aan een beter landbouwsysteem en dus aan een beter klimaat.

Meer weten over H2Trac? Bekijk de website. Bezoek de ondernemersdesk van de gemeente Arnhem voor meer informatie over starten in Arnhem.

 

Foto’s waterstoftrekker: Jeroen Noot

Heb jij tips?

Heb jij leuke tips of opmerkingen over dit bericht?  Laat het ons weten.

Gerelateerde berichten

Arnhem Onderneemt met Steven Koster

5 Minuten
Groene Rijders Arnhem stad