Tony richt haar lens op het onderbelichte

6 Minuten
Tony Dočekal

New York, Kaapstad, Parijs, San Francisco; zomaar een greep uit de steden waar Tony de afgelopen jaren gefotografeerd heeft. Dat we Tony Dočekal (29) in haar hometown Arnhem treffen, is dan ook meer uitzondering dan regel. Maar waar ze ook heen reist, Arnhem blijft voor haar de basis. 

En die basis heeft ze deze zomer met nieuwe ogen bekeken. In samenwerking met Museum Arnhem maakte Tony een beeldverslag van de helpende handen in de stad tijdens de coronatijd. ‘’Ik wilde de opdracht graag wat breder trekken dan corona. In de opdracht noemde het Museum dat ze het cultureel erfgoed van de stad aan de kunst willen verbinden, daarom ging ik op zoek naar corona overstijgende situaties. Maar wat ik laat zien, zijn wel zaken die stuk voor stuk versterkt zijn door corona. Armoede, eenzaamheid, werk- en dakloosheid bijvoorbeeld.’’

Tony Dočekal

Verbinding in de stad
Al tijdens de zoektocht naar projecten zag Tony dat in Arnhem veel met elkaar in verbinding staat. De eerste persoon die ze voor dit project fotografeerde was Leo uit Sint Marten. Leo deelt iedere zondag soep uit in het Musispark. Hij doet dit omdat er op zondag geen mogelijkheden zijn voor daklozen.Via Leo kwam Tony terecht bij Inge & Björn. Dit koppel kwam na een overlijden plotseling op straat te staan. Omdat de nachtopvang niet gericht is op stellen, kwamen ze in de buitenlucht te wonen. In een tentje in Sonsbeek of Meinerswijk. Wat voor hen een probleem was en waar ook de verbinding gemaakt wordt met een andere foto uit deze expositie: de avondklok. ‘Blijf thuis’ is een simpele boodschap, maar wat als je geen huis hebt? 

Alleen samen Tony Dočekal

Stadsdichter Jesse Laport heeft in die periode gepleit voor versoepelingen van de avondklok. Met succes. Jongeren die net als hij kampen met paniekaanvallen en voor wie de avondklok extra angst en beklemming bracht, konden dankzij de inspanning van Jesse gewoon naar buiten als ze last hadden van paniek. Iets waar ook Maarten uit Malburgen mee te maken heeft. Hij sliep slecht van de avondklok en de weinige contacten die hij had. ‘’Dit zijn al drie foto’s die aan elkaar gekoppeld zijn, maar als je goed kijkt hebben bijna alle foto’s uit dit project een haakje’’, vertelt Tony.

Alleen samen Tony Dočekal

Helpende handen
Tony komt op veel plekken door haar werk als fotograaf en storyteller bij ShelterSuit. De ShelterSuit is een duurzame water- en winddichte jas die eenvoudig getransformeerd kan worden tot slaapzak. De jas wordt uitgedeeld aan daklozen en vluchtelingen en heeft sinds de start van de Stichting al talloze mensen warm gehouden. ‘’Ik heb al zoveel dakloosheid gezien in het afgelopen jaar. De meest uiteenlopende mensen op de meest uiteenlopende locaties. Toch had ik niet verwacht dat er in mijn eigen stad ook gewoon mensen in een tentje in het park sliepen. En vooral er echt wonen.‘’

Een paar weken geleden toen er overstromingen waren, stond ook de tent van Inge & Björn compleet onderwater. Alles wat ze hadden was kapot. Ze hebben toen een oproep gedaan op Facebook en binnen no-time enorm veel hulp gekregen. ‘’Dat vond ik een heel mooi voorbeeld van hoe Arnhemmers zijn. Natuurlijk is er ook commentaar op dakloosheid, mensen die vinden dat het de eigen schuld van iemand is. Maar er zijn ook veel mensen die inzien dat het iedereen kan overkomen. Door pure pech en niet door verslaving.’’

Tony Dočekal

Snel dichtbij komen
Meestal ga ik anoniem en een beetje als buitenstaander te werk. Ik maak de foto en zie iemand daarna nooit meer. Hierdoor stellen de mensen die ik fotografeer zich open op. Er is een vertrouwen waardoor je snel bij de kern komt. Met dit project was dat anders. Ik ging er in mijn eigen stad op uit. Dat betekent ook dat ik nu mensen tegenkom die ik gefotografeerd heb. Hoewel ik eerst dacht dat lastig te vinden, heeft het mij juist wat opgeleverd. Ik ken mijn stad nu nog beter en voel me meer verbonden. En als ik Leo dan met z’n tuktuk langs zie rijden dan zwaaien we of doen we samen een koffietje. Dat is zo leuk!’’

Tony Docekal

Rennend langs Café Vrijdag
‘’Mijn vrienden zitten vaak bij Café Vrijdag. Ik kwam daar dan langs met fotorolletjes in mn hand of de camera nog om mijn nek. Opweg naar een nieuwe locatie om te shooten of om kennis te maken met iemand. Als ik daar nu aan terugdenk, zag dat er vast grappig uit. Hoe ik daar steeds gehaast, enthousiast en vol in mn energie langskwam. Maar het was fijn om ze allemaal dichtbij te hebben. Ik ben dan ook heel benieuwd wat zij van het resultaat vinden.’’

Alleen Samen Tony Dočekal

Of Tony nu wat vaker in haar stadje en bij Café Vrijdag te vinden zal zijn? ‘’Het is lastig een stad te vangen in maar 15 foto’s. Ik zie dat er heel veel is, maar heb ook het gevoel dat er veel meer verborgen ligt. Dat ik nu net de oppervlakte geraakt heb. Wie weet ga ik hier dus nog wel even mee door… Ik denk dat ik door het vele weg zijn, juist ook op die manier naar mijn eigen stad kon kijken. Schoonheid zien in het alledaagse.

Museum Arnhem
Alleen Samen is van 3 september tot 31 oktober te zien op het Velperplein. In het voorjaar van 2022 opent het nieuwe museumgebouw aan de Utrechtseweg. Er wordt op dit moment gewerkt aan een spectaculaire nieuwe vleugel ontworpen door Benthem Crouwel Architects.

Lees hier de verhalen die horen bij de foto’s uit de expositie.  Kijk hier voor ander werk van Tony Dočekal.

Heb jij tips?

Heb jij leuke tips of opmerkingen over dit bericht?  Laat het ons weten.

Gerelateerde berichten

Alle Arnhemse kunst in de openbare ruimte verzameld op buitenkunstarnhem.nl

3 Minuten
Borstentros Maria Roozen